Kiwa biedt cursus basiskennis toekomstige energiesystemen

De energietransitie is overal. In het nieuws, op de werkvloer én in ons dagelijks leven. Maar wie écht wil begrijpen hoe het Nederlandse energiesysteem werkt en hoe je dat systeem kunt verduurzamen, heeft meer nodig dan losse kennis over zon en wind. Daarom biedt Kiwa Training de cursus Introductie Energietransitie en Duurzame Energie, een blended leertraject over de energietransitie waarin techniek, beleid en maatschappelijke belangen samenkomen. Nard Vermeltfoort, consultant energietransitie bij Kiwa en docent bij de cursus, vertelt waarom deze cursus zo waardevol is.

‘Als kind haalde ik al dingen uit elkaar om te snappen hoe ze werken’, begint Nard. ‘Die fascinatie is gebleven. Wat ik vooral interessant vind: als je ergens energie instopt, weet je dat er van alles gaat gebeuren. Maar als je die processen wilt verduurzamen, moet je snappen hóe die energiestromen precies lopen.’ Nard werkt als consultant bij Kiwa op het gebied van de energietransitie. Daarnaast is hij een van de vaste docenten van de cursus. ‘Ik had helemaal niet de ambitie om les te geven,’ lacht hij. ‘Maar toen ik eenmaal voor de klas stond, merkte ik hoe leuk die wisselwerking tussen onderwijs en praktijk is. De vragen die cursisten stellen, zetten mij ook weer aan het denken. Zo houd ik mezelf scherp.’

Huidig systeem piept en kraakt

De cursus is bedoeld voor iedereen die met energie werkt, of dat nu technisch, beleidsmatig of bestuurlijk is. Volgens Nard zorgt dat voor een erg divers deelnemersveld. ‘Van netbeheerders en ingenieurs tot beleidsmakers en projectleiders bij gemeenten. Juist die diversiteit maakt het interessant. En waardevol, want de energietransitie is niet iets wat je als organisatie alleen kunt doen. Het huidige systeem piept en kraakt. We vragen steeds meer van het energienet: zonnepanelen op daken, warmtepompen in huizen, laadpalen in de straat.’ Maar volgens Nard is ons systeem daar nog helemaal niet op ontworpen. ‘Het is in de basis gebouwd voor centrale opwek en eenrichtingsverkeer, terwijl we nu met decentrale opwek, toenemende elektrificatie, variabele vraag en teruglevering te maken hebben. Dat zorgt voor spanningen, letterlijk en figuurlijk. Daarom is samenwerking tussen alle partijen in het energielandschap essentieel.’

Elkaars taal leren spreken

De overstap naar duurzame energie vraagt om samenwerking tussen álle partijen: overheden, bedrijven én burgers. ‘Iedereen heeft zijn eigen belangen. De één wil graag groene energie, de ander geen windmolens in de achtertuin. Daar moet je iets mee. Je moet elkaars taal leren spreken.’ Tijdens de cursus wordt daarom veel aandacht besteed aan de samenwerking en communicatie die vereist zijn om duurzame energiesystemen te kunnen opzetten. ‘We hebben speciaal voor deze cursus een “serious game” ontwikkeld waarin cursisten een winkelcentrum moeten verduurzamen. Elke deelnemer krijgt een rol: aannemer, gemeente, eigenaar, bewoners. Iedereen wil iets anders en vaak gaan deelnemers zó op in hun rol dat er hele realistische situaties ontstaan, net als in de praktijk. Prachtig, want dat leert je om breder te kijken dan je eigen vakgebied.’

Onderdeel van de cursus Energietransitie en Duurzame Energie – Gastechniek

De cursus ‘Introductie Energietransitie en Duurzame Energie’ is het eerste deel van de bredere cursus ‘Energietransitie en Duurzame Energie – Gastechniek’ van Kiwa Training. Beide onderdelen kunnen ook los worden gevolgd. Na de introductiemodule kunnen deelnemers zich verder specialiseren in de uitstroomrichting gastechniek. Hierin doen ze diepgaande kennis op over bijvoorbeeld waterstof, groen gas, de veiligheid van distributienetten en de rol van gasinfrastructuur in een toekomstbestendig energiesysteem. 

Ingewikkelde puzzel

De cursus duurt zeven weken en start met de basis: hoe zit het Nederlandse energielandschap in elkaar? Welke energiestromen zijn er, wie zijn de belangrijkste spelers en waar wringt het? ‘Op dag één maken we meteen duidelijk dat er geen simpele oplossingen zijn,’ vertelt Nard. ‘Het is niet klaar als je overal windmolens neerzet en zonneparken inricht. Het is een ingewikkelde puzzel.’ Toch is de cursus zeker niet alleen theoretisch. ‘We koppelen theorie altijd aan de praktijk. Of het nou gaat om het elektriciteitsnet, waterstof of nieuwe kerncentrales. We kijken naar concrete voorbeelden, rekenvoorbeelden en actuele ontwikkelingen. En we zorgen ervoor dat je ziet hoe die kennis toepasbaar is in de dagelijkse praktijk van de deelnemers.’ De cursus wordt afgesloten met een eindopdracht waarin een groep cursisten als “consultants” een gebied moet verduurzamen. ‘Ze moeten technische oplossingen bedenken, belangen afwegen, stakeholders meenemen én hun keuzes presenteren. Het is geweldig om te zien hoe mensen daarin groeien.’

Eyeopeners en aha-momenten

Volgens Nard levert de cursus regelmatig eyeopeners op. ‘Mensen zeggen vaak: ik wist helemaal niet dat mijn werk zoveel invloed heeft op het grotere geheel. Of: ik heb nu pas door waarom bepaalde projecten niet van de grond komen.’ Door dit soort aha-momenten leren deelnemers breder te kijken en krijgen ze inzicht in het totale energiesysteem én in hun eigen rol daarin. Die inzichten ontstaan ook dankzij de interactie in de groep. ‘We hebben veel discussie, tijdens het onderhandelingsspel en tijdens het samen werken aan praktijkopdrachten. Dat maakt het soms ook uitdagend, want niet iedereen heeft dezelfde voorkennis. Maar juist door die verschillen leren mensen van elkaar.’

De wereld verandert, de cursus ook

De energiewereld staat nooit stil, en dat geldt ook voor Kiwa’s cursus Introductie Energietransitie en Duurzame Energie. ‘We passen de inhoud elk jaar aan,’ zegt Nard. ‘Nieuwe technieken, veranderend beleid, maatschappelijke ontwikkelingen, het verandert allemaal razendsnel. Kijk naar de discussie rondom netcongestie, de explosieve groei van zonne-energie, de mogelijke opkomst van waterstof als energiedrager of het toenemende belang van energiebuffering met batterijen. Al die ontwikkelingen vragen om actuele kennis én om mensen die in de praktijk het verschil maken.’ Toch blijft volgens Nard het devies voor een succesvolle energietransitie: samenwerken, inzicht en dóen. Want als hij één tip mag geven aan iedereen die iets wil met duurzame energie: ‘Gewoon beginnen! Niet eindeloos blijven praten. Begin ergens, stel vragen en besef dat je het niet alleen hoeft te doen. De energietransitie is complex, maar ook ontzettend mooi en belangrijk. En we hebben iedereen nodig.’

Meer weten over de cursus Introductie Energietransitie en Duurzame Energie?

Benieuwd hoe jij impact kunt maken op de energietransitie? Kijk op onze website voor meer informatie over de cursus Introductie Energietransitie en Duurzame Energie. Je kunt je hier ook direct aanmelden voor de eerstvolgende uitvoering van de cursus, in september van dit jaar.

Geïnteresseerd in de training?

Contact

Meer weten?

Neem contact met ons op!

Stuur ons een e-mail