Nieuwe editie kwaliteitsmanagementnorm ISO 9001 op komst

Wat verandert er?

De herziening van ISO 9001 kenmerkt zich door beperkte inhoudelijke wijzigingen, maar bevat wel een aantal belangrijke aanpassingen om de norm helderder, consistenter en toekomstbestendiger te maken. De belangrijkste wijzigingen zijn:

• Actualisatie van de context van de organisatie (paragraaf 4.1)
  Organisaties moeten hun context en belanghebbenden blijven analyseren, maar er is meer nadruk op relevante trends en ontwikkelingen, zoals digitalisering, duurzaamheid en maatschappelijke verwachtingen. Hiermee wordt ISO 9001 beter afgestemd op de veranderende omgeving waarin organisaties opereren.
• Leiderschap en kwaliteitscultuur (5.1 en 7.3)
  Er worden aanvullende eisen geïntroduceerd met betrekking tot het bevorderen van een kwaliteitsgerichte cultuur en ethisch gedrag binnen organisaties. Leidinggevenden moeten aantonen hoe zij hieraan bijdragen, bijvoorbeeld via communicatie, voorbeeldgedrag en betrokkenheid bij het kwaliteitsmanagementsysteem.
• Nieuwe paragraaf over wijzigingsbeheer (6.3)
  De herziene ISO 9001 bevat een nieuwe paragraaf over planning en beheer van wijzigingen in het kwaliteitsmanagementsysteem. Dit helpt organisaties om veranderingen (in processen, middelen of verantwoordelijkheden) gestructureerd en beheerst door te voeren.
• Duidelijkere structuur voor risico’s en kansen (6.1)
  De opbouw van de eisen rond risico’s en kansen is herzien voor meer logische samenhang tussen:
  • Relevante externe en interne factoren
  • Belanghebbenden en hun eisen
  • Risico’s en kansen
  • Acties die daarop volgen
    
    De bedoeling is om het denken in risico’s en kansen explicieter te koppelen aan het bereiken van kwaliteitsdoelstellingen.
• Aandacht voor kennismanagement en competentie (7.1.6 en 7.2)
  De toelichtingen bij deze paragrafen zijn uitgebreid, met extra nadruk op het onderhouden van kennis binnen de organisatie en het borging van competenties. Dit sluit aan bij de toenemende behoefte aan continu leren en kennisoverdracht binnen organisaties.
• Bijlage A verduidelijkt
  De informatieve bijlage A is herschreven om de interpretatie van eisen te ondersteunen. Zo wordt duidelijker wat ISO 9001 van organisaties verwacht, zonder extra verplichtingen toe te voegen.
• Harmonized Structure (HS)
  ISO 9001:2026 zal de nieuwste versie van de Harmonized Structure volgen, zodat de opbouw en terminologie aansluiten bij andere ISO-managementsysteemnormen als ISO 14001, ISO 45001 en ISO 50001. Dit maakt integratie van systemen eenvoudiger.

Wat betekent dit voor gecertificeerde organisaties?

De herziening van ISO 9001 is evolutionair, niet revolutionair. De basisprincipes van kwaliteitsmanagement (klantgerichtheid, procesbenadering, continue verbetering) blijven onveranderd. Toch is het raadzaam om op tijd te starten met de voorbereiding, zeker omdat de overgangsperiode korter kan zijn dan de gebruikelijke drie jaar. Kiwa raadt organisaties aan om:

• De concepttekst (DIS) te bestuderen en te bepalen welke aanpassingen relevant zijn
• Interne processen en documentatie te toetsen aan de herziene eisen
• Betrokken medewerkers te informeren en eventueel op te leiden
• Tijdig een transitieplan op te stellen samen met uw Kiwa-auditor

Hoe Kiwa u kan ondersteunen

Kiwa volgt de ontwikkeling van ISO 9001:2026 nauwgezet via de normcommissie Kwaliteitsmanagement (NEN) en deelt actuele informatie zodra de definitieve versie beschikbaar is. Wij bieden ondersteuning bij een soepele overgang, met onder andere:

• Begeleiding en audits om uw kwaliteitsmanagementsysteem tijdig in lijn te brengen met de nieuwe norm
• Gap-analyses om inzicht te krijgen in verbeterpunten en aanpassingen
• Trainingen over de herziene ISO 9001 en de belangrijkste veranderingen